Thuisbatterijen voor 1-fase aansluitingen: eindelijk een doorbraak
De energierevolutie komt nu ook naar huishoudens met 1-fase aansluitingen
Jarenlang leken thuisbatterijen vooral weggelegd voor huishoudens met een 3-fase aansluiting. Maar de tijden veranderen snel. Voor de vele Nederlandse woningen met een 1-fase aansluiting breken nu interessante tijden aan. De technologische ontwikkelingen maken thuisbatterijen steeds toegankelijker, ook als je niet beschikt over die felbegeerde 3-fase aansluiting.
In deze blog duiken we diep in de wereld van thuisbatterijen voor 1-fase aansluitingen: wat zijn de mogelijkheden, welke systemen zijn beschikbaar, en vooral – is het voor jou een slimme investering?
Wat is het verschil tussen een 1-fase en 3-fase aansluiting?
1-fase aansluiting
Een 1-fase aansluiting is de meest voorkomende elektriciteitsaansluiting in Nederlandse huishoudens, vooral in oudere woningen en appartementen. Hierbij komt de elektriciteit via één stroomdraad je woning binnen.
De belangrijkste kenmerken:
- Maximaal vermogen van 35-40 ampère (ongeveer 8-9,2 kW)
- Geschikt voor reguliere huishoudelijke apparaten
- Standaard in de meeste Nederlandse woningen gebouwd vóór 2000
- Herkenbaar aan de ‘oude’ meterkast met draaizekeringen of automaten
3-fase aansluiting
Een 3-fase aansluiting (ook wel krachtstroom genoemd) brengt elektriciteit via drie stroomdraden je woning binnen. De kenmerken:
- Veel hoger maximaal vermogen (tot 3 x 25 ampère, ongeveer 17 kW)
- Noodzakelijk voor zware apparaten zoals inductiekookplaten, laadpalen en warmtepompen
- Standaard in nieuwere woningen
- Herkenbaar aan de grotere meterkast met meer groepen
Het belangrijkste verschil voor thuisbatterijen zit in het vermogen dat je kunt laden en ontladen. Bij een 1-fase aansluiting ben je beperkt tot ongeveer 8 kW, terwijl een 3-fase systeem tot 17 kW aankan. Dit verklaart waarom thuisbatterijen aanvankelijk vooral voor 3-fase aansluitingen werden ontwikkeld.
Waarom waren thuisbatterijen voorheen minder geschikt voor 1-fase aansluitingen?
Tot voor kort waren er verschillende obstakels die thuisbatterijen minder aantrekkelijk maakten voor huishoudens met een 1-fase aansluiting:
- Vermogensbeperkingen: De meeste thuisbatterijen waren ontworpen om het hoge vermogen van 3-fase systemen te benutten.
- Onbalans in het elektriciteitsnet: Grote teruglevering via een 1-fase aansluiting kon onbalans veroorzaken.
- Beperkte terugverdientijd: De terugverdientijd was vaak onrealistisch lang.
- Technische complexiteit: Omvormers en besturing waren niet geoptimaliseerd voor 1-fase.
- Hoge kosten: De eerste generatie batterijen was te duur.
De doorbraak: nieuwe mogelijkheden voor 1-fase aansluitingen
1. Geoptimaliseerde omvormers
Moderne omvormers kunnen nu efficiënt werken met 1-fase aansluitingen. Fabrikanten als SolarEdge, Fronius en SMA hebben hiervoor geschikte modellen.
2. Slimmere energiemanagement-systemen
Geavanceerde software beheert energiestromen, voorspelt gebruik, en schakelt dynamisch tussen bronnen.
3. Modulaire systemen
Batterijsystemen zijn vaak modulair opgebouwd, waardoor je klein kunt beginnen en later uitbreiden.
4. Verbeterde batterijchemie
Lithium-ion batterijen bieden nu hogere energiedichtheid, langere levensduur en verbeterde veiligheid.
5. Prijsdalingen
Thuisbatterijen zijn de afgelopen jaren fors in prijs gedaald naar €5.000-7.000.
Populaire thuisbatterijsystemen voor 1-fase aansluitingen
Tesla Powerwall
- Capaciteit: 13,5 kWh
- Max. vermogen: 5,8 kW continu, 7 kW piek
- Prijs: vanaf €8.500
- Voordelen: Elegant, betrouwbaar, goede app
- Nadelen: Hoge prijs, niet modulair
Sonnen eco
- Capaciteit: modulair 5-15 kWh
- Max. vermogen: 3,3 kW
- Prijs: vanaf €6.500
- Voordelen: Lange levensduur, modulair
- Nadelen: Lager vermogen, complexe installatie
BYD Battery-Box Premium LVS
- Capaciteit: modulair 4-20 kWh
- Max. vermogen: tot 6 kW
- Prijs: vanaf €4.500
- Voordelen: Flexibel modulair systeem
- Nadelen: Minder geavanceerde software
Huawei LUNA2000
- Capaciteit: modulair 5-30 kWh
- Max. vermogen: 5 kW
- Prijs: vanaf €5.000
- Voordelen: Compact, hoge efficiëntie
- Nadelen: Beste werking binnen Huawei-ecosysteem
Enphase IQ Battery
- Capaciteit: modulair 3,5-10,5 kWh
- Max. vermogen: 1,28 kW per module
- Prijs: vanaf €6.000
- Voordelen: Veilig (geen hoogspanning), goede integratie
- Nadelen: Laag vermogen per module
Is een thuisbatterij rendabel met een 1-fase aansluiting?
1. Salderingsregeling
De afbouw van salderen (2025-2030) maakt batterijen aantrekkelijker.
2. Jouw energieprofiel
Vooral interessant als je overdag produceert en ’s avonds verbruikt.
3. Elektrische auto
Eigen zonnestroom gebruiken voor laden maakt batterijen extra aantrekkelijk.
4. Dynamische energietarieven
Goedkopere stroom inkopen en dure vermijden.
5. Subsidies
Sommige gemeenten bieden subsidies.
Rekenvoorbeeld
- 10 zonnepanelen (3.500 Wp), 3.150 kWh opbrengst
- Batterij van 5 kWh, kosten €5.000
- Extra besparing batterij: €360 per jaar
- Terugverdientijd: ± 14 jaar
Praktische overwegingen bij de aanschaf van een thuisbatterij
- Capaciteit vs. vermogen: let op beide.
- AC- vs. DC-gekoppeld: AC eenvoudiger te installeren bij 1-fase.
- Ruimte: voldoende plek nodig.
- Toekomstbestendigheid: kies modulair.
- Monitoring en beheer: essentieel voor optimaal gebruik.
- Noodstroomfunctie: niet elke batterij biedt noodstroom.
Alternatieven en aanvullende opties
- Slimme energiemanagers: optimaliseer verbruik zonder batterij.
- Warmtebuffer: warm water opslaan in plaats van elektriciteit.
- Slim laden elektrische auto’s.
- Virtuele batterij.
- Upgraden naar 3-fase aansluiting.
Toekomstige ontwikkelingen
- Vehicle-to-Home (V2H): auto als batterij.
- Buurtbatterijen: gedeelde opslag.
- Nieuwe batterijchemie: zoals natrium-ion.
- Integratie met slimme netten.
Conclusie
De markt voor thuisbatterijen voor 1-fase aansluitingen is volwassen aan het worden. Dankzij afbouw van de salderingsregeling, prijsdalingen en technologische verbeteringen wordt investeren steeds aantrekkelijker. Een goed gekozen thuisbatterij kan je onafhankelijker maken en je energiekosten aanzienlijk verlagen.
Belangrijke tips:
- Breng je energieprofiel in kaart.
- Vergelijk meerdere systemen.
- Let op subsidies.
- Kies een toekomstbestendig systeem.
- Vraag meerdere offertes aan.
Met de juiste keuze kan een thuisbatterij, zelfs op een 1-fase aansluiting, een waardevolle investering zijn.